Pranayama to praktyka regulacji oddechu. Jest głównym składnikiem jogi, ćwiczenia dla dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. W sanskrycie „prana” oznacza energię życiową, a „yama” oznacza kontrolę.

Pranajama czyli oddech – czym właściwie jest?

Pranayama to starożytna praktyka kontrolowania oddechu. Kontrolujesz czas trwania i częstotliwość każdego oddechu i zatrzymania. Celem pranajamy jest połączenie ciała i umysłu. Zaopatrujesz również organizm w tlen, jednocześnie usuwając toksyny. Ma to na celu zapewnienie leczniczych korzyści fizjologicznych.

Pranayama obejmuje takie techniki oddychania jak:

  • oddychanie naprzemiennymi nozdrzami (nadishodhana)
  • zwycięski oddech (ujjayi)
  • brzęczący oddech samicy pszczoły miodnej (bhramari)
  • miechowy oddech (bastrika)

Te ćwiczenia oddechowe można ćwiczyć na wiele sposobów. Na przykład możesz je wykonywać podczas wykonywania pozycji jogi. Możesz także ćwiczyć je podczas medytacji lub samodzielnie.

Pranajama czyli oddech – korzyści 

Korzyści płynące z pranayamy zostały szeroko zbadane.

Według badań naukowych pranayama może korzystnie wpływać na zdrowie na wiele różnych sposobów. Przyjrzyjmy się bardziej szczegółowo siedmiu z tych korzyści:

1. Zmniejsza stres

W badaniu z 2013 r. pranayama zmniejszyła postrzegany poziom stresu u zdrowych młodych i dorosłych osób. Naukowcy spekulowali, że pranayama uspokaja układ nerwowy, co poprawia reakcję na stres. Inne badanie z 2013 roku wykazało podobne korzyści. Osoby, które praktykowały pranayamę, odczuwały mniejszy niepokój przed przystąpieniem do testu. Autorzy badania powiązali ten efekt ze zwiększonym poborem tlenu podczas pranajamy. Tlen jest energią dla ważnych narządów, w tym mózgu i nerwów.

2. Poprawia jakość snu

Odprężające działanie pranajamy może również pomóc ci zasnąć. W badaniach klinicznych wykazano, że technika znana jako Bhramari pranayama spowalnia oddychanie i tętno gdy jest praktykowana przez 5 minut. Może to pomóc uspokoić organizm przed snem. Według badania z 2019 roku pranayama poprawia również jakość snu u osób z obturacyjnym bezdechem sennym. Ponadto badanie wykazało, że praktykowanie pranayamy zmniejsza chrapanie i senność w ciągu dnia, co sugeruje korzyści dla lepszej jakości odpoczynku.

3. Zwiększa uważność

Dla wielu z nas oddychanie jest automatyczne i robimy to bez większego zastanowienia. Ale podczas pranayamy musisz być świadomy swojego oddechu i tego, jakie jest to uczucie. Ćwiczysz także skupianie się na chwili obecnej, zamiast na przeszłości lub przyszłości. Jest to znane jako uważność. W badaniu z 2017 r. uczniowie, którzy praktykowali pranayamę, wykazywali wyższy poziom uważności niż ci, którzy tego nie robili. Ci sami uczniowie wykazywali również lepszy poziom regulacji emocjonalnej. Było to związane z uspokajającym efektem pranayamy, który wspiera twoją zdolność do bycia bardziej uważnym. Naukowcy wspomnieli również, że pranayama pomaga usuwać dwutlenek węgla i podnosi stężenie tlenu, który napędza komórki mózgowe. Może to przyczynić się do uważności poprzez poprawę skupienia i koncentracji.

4. Obniża wysokie ciśnienie krwi

Wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie występuje wtedy, gdy ciśnienie krwi osiąga niezdrowy poziom. Zwiększa ryzyko wystąpienia niektórych potencjalnie poważnych schorzeń, takich jak choroby serca i udar. Stres jest głównym czynnikiem ryzyka nadciśnienia tętniczego. Pranayama może pomóc zminimalizować to ryzyko poprzez promowanie relaksu. W badaniu z 2014 r. uczestnicy z łagodnym nadciśnieniem otrzymywali leki przeciwnadciśnieniowe przez 6 tygodni. Połowa uczestników przeszła również trening pranajamy przez 6 tygodni. Pod koniec badania ta ostatnia grupa doświadczyła większego obniżenia ciśnienia krwi. Efekt ten, według autorów badania, jest prawdopodobnie spowodowany uważnym oddychaniem pranajamy. Kiedy koncentrujesz się na oddychaniu, może to pomóc uspokoić układ nerwowy. To z kolei może pomóc zmniejszyć reakcję na stres i ryzyko nadciśnienia.

 

5. Poprawia czynność płuc

Pranajama czyli oddech. Jako rodzaj ćwiczeń oddechowych, powolne, mocne oddychanie pranajamy może wzmocnić twoje płuca. Jedno badanie z 2019 roku wykazało, że 6 tygodni praktyki pranayamy przez 1 godzinę dziennie może mieć znaczący wpływ na czynność płuc. Praktyka ta poprawiła wiele parametrów czynności płuc, zgodnie z wynikami badań płuc. Według autorów badania pranayama może być użytecznym narzędziem wzmacniającym płuca w wielu chorobach, w tym: astma, alergiczne zapalenie oskrzeli. jak również pomocna jest przy powrocie do zdrowia po zapaleniu płuc i gruźlicy.

Pranajama czyli oddech

Pranajama czyli oddech

 

6. Poprawia wydajność poznawczą

Oprócz korzyści dla płuc, pranayama może również poprawić funkcjonowanie mózgu. Badanie z 2013 roku wykazało, że 12 tygodni powolnej lub szybkiej pranajamy poprawiło funkcje wykonawcze — w tym pamięć roboczą, elastyczność poznawczą i umiejętności rozumowania. Badanie wykazało również, że pranayama może poprawić postrzegany poziom stresu i czas reakcji. Ponadto badanie wykazało, że szybka pranayama była związana z lepszą pamięcią słuchową i wydajnością czuciowo-motoryczną. Według naukowców korzyści te wynikają z obniżającego stres działania pranayamy. Zwiększony pobór tlenu, który pobudza komórki mózgowe, prawdopodobnie również odgrywa pewną rolę.

7. Zmniejsza apetyt na papierosy

Istnieją dowody na to, że jogiczne oddychanie lub pranayama może zmniejszyć apetyt u osób, które próbują rzucić palenie. W badaniu z 2012 roku zaledwie 10 minut jogicznego oddychania spowodowało krótkotrwałe zmniejszenie apetytu na papierosy. Niedawne badanie wykazało, że oddychanie jogą oparte na uważności zmniejszyło negatywne skutki związane z odstawieniem palenia.

Pranayama czyli oddech – kontrola oddechu, jest głównym elementem jogi. Jest często praktykowany z pozycjami jogi i medytacją. Celem pranajamy jest wzmocnienie połączenia między ciałem a umysłem. Według badań pranayama może promować relaksację i uważność. Udowodniono również, że wspiera wiele aspektów zdrowia fizycznego, w tym czynność płuc, ciśnienie krwi i funkcje mózgu. Jeśli wcześniej nie ćwiczyłeś pranayamy, możesz dołączyć do zajęć jogi lub znaleźć nauczyciela, który może nauczyć właściwej techniki tych ćwiczeń oddechowych.